Mevlid Bibliyografyası
(Bibliography of Mewlid
)
Yazar
|
:
Şevval Sena Çulfaz
|
|
Türü |
:
|
Baskı Yılı |
:
2023
|
Sayı |
:
31
|
Sayfa |
:
165-229
|
Özet
İslam kültürüne sahip edebiyatların ortak türlerinden biri olan mevlid, şüphesiz ki İslami Türk edebiyatında ayrı bir önem kazanmıştır. Türk edebiyatında ilk müstakil mevlidin XV. yüzyıl başlarında Ahmedî tarafından verildiği kabul edilmekle birlikte tür, Süleyman Çelebi’nin Vesîletü’n-necât adlı eseriyle özdeşleşmiştir. Süleyman Çelebi, eseriyle kendinden sonra yazılan mevlidler üzerine etki etmiş ve edebiyatımızda güçlü bir mevlid külliyatının oluşmasına katkı sağlamıştır.
Gerek edebiyatımızda gerekse kültürümüzde önemli bir yer edinmiş olan mevlidler hakkında geçmişten günümüze birçok çalışma yapılmış ve yapılmaktadır. Yapılan bu çalışmalar yalnızca edebiyat sahasıyla sınırlı kalmamış; tarih, musiki, ilahiyat, sosyoloji gibi çeşitli sahalarda da konuyla ilgili yayınlar ortaya konulmuştur. Söz konusu bu yayınların yanı sıra bunları bir arada göstermeyi hedefleyen akademik çalışmalar da yapılmıştır.
Bu makalemizde de mevlidler hakkında yapılan çalışmalar içerisinde herhangi bir alan sınırlandırılmasına gidilmemiş her alandan mevlidlerle ilgili yapılan yayınların tek bir çatı altında toplandığı genel bir “mevlid” bibliyografyası oluşturulması hedeflenmiştir.
Bibliyografya oluşturulurken yalnızca Türk diliyle yazılmış mevlidlere dair çalışmalara yer verilmiş; çalışmanın dili Türkçe bile olsa mevlid Türk dili dışında bir dilde yazılmışsa bibliyografyaya dâhil edilmemiş bununla birlikte Türkçe bir mevlidle veya mevlid konusuyla ilgili yabancı dilde yapılan çalışmalar bibliyografyaya dâhil edilmiştir.
Yayınlar; “Kitaplar”, “Makaleler”, “Kitap Bölümleri”, “Bildiriler”, “Tezler”, “Ansiklopedi Maddeleri” şeklinde altı ana başlık altında tasnif edilmiş ve çalışmanın sonunda bibliyografyadaki künyelerden hareketle “İstatistikler” başlığı altında grafiksel bilgiler verilmiştir.
Anahtar Kelimeler
İslami Türk Edebiyatı, Bibliyografya, Mevlid, Süleyman Çelebi, Mevlid Kültürü.
Abstract
Mawlid, one of the literary genres common to Islamic culture, has undoubtedly gained a special importance in Islamic Turkish literature. The first independent Mevlid in Turkish literature belongs to the 15th century. Although it is believed to have been given by Ahmedi at the beginning of the century, the genre is identified with Süleyman Çelebi's work titled Vesîletü'n-necât. With this work, Süleyman Çelebi influenced the mawlids written after him and contributed to the formation of a strong mawlid corpus in our literature.
Many studies have been and are being carried out from past to present on Mevlids, which have an important place in both our literature and culture. These studies were not limited to the field of literature; Publications on this subject have been published in various fields such as history, music, theology and sociology. In addition to these publications, scientific studies have also been carried out to present them together.
The aim of this article is to create a general "Mevlid" bibliography that gathers Mevlid publications in all disciplines under one roof, without imposing any scope limitation on Mevlid studies.
While compiling the bibliography, only Mevlid works written in Turkish were included; Although the language of the study is Turkish and Mevlid was written in a language other than Turkish, it is not included in the bibliography. However, the bibliography also includes studies on Turkish Mevlid or foreign languages on the subject of Mevlid.
Publications; The study is divided into six main headings: "Books", "Articles", "Book Chapters", "Essays", "Theses", "Encyclopedia Articles", and at the end of the study, graphic information is included under the heading "Statistics". ", based on quotes in the bibliography.
Keywords
Islamic Turkish Literature, Bibliography, Mawlid, Süleyman Çelebi, Mawlid Culture.