Osmanlının Meçhul Kadın Şairleri
(
)
|
Yazar
|
:
Mehmet Fatih Köksal
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
15
|
|
Sayı |
:
30
|
|
Sayfa |
:
343-368
|
Özet
Osmanlı Dönemi’nde yetişen kadın şairlere dair bugüne değin makale, bildiri, tez ve kitap hâlinde pek çok çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların bazıları tek bir şaire yönelik iken bazılarında kadın şairlerimiz bir arada tanıtılmış, eserlerinden örnekler verilmiştir. Bununla birlikte gerek el yazması eserlerde gerekse Arap harfli kitap ve dergilerde, henüz ortaya çıkarılmamış veya bu konudaki literatüre girmemiş çok sayıda şairin mevcut olduğu anlaşılmaktadır.
Bu çalışmada, ait oldukları edebiyat alanı (divan, tekke, halk vb.) veya kullandıkları vezin (aruz, hece) ayrımı yapılmaksızın başta şiir mecmuaları ve cönkler olmak üzere muhtelif el yazması eserlerde ulaştığımız meçhul kadın şairler tanıtılacaktır. Osmanlı Dönemi ve coğrafyasında yaşayan bu şairlerin çoğu hakkında kaynaklarda herhangi bir bilgiye ulaşılamamıştır. Bunların biyografileri ve edebî kişiliklerine dair eldeki şiirlerinden hareketle kimi çıkarımlar ve değerlendirmeler yapılmaya çalışılmıştır. Üç şairin ise diğerlerinin aksine biyografisine ulaşıldığı hâlde herhangi bir şiir örneği görülmemiştir.
16. yüzyıl ile 20. yüzyıl arasında yaşamış bu kadın şairlerin sayısı 12’dir. Bunlardan başka, Arap harfli kadın mecmuaları başta olmak üzere Harf İnkılabı’ndan önce neşredilmiş bazı periyodiklerde de literatüre girmemiş çok sayıda şaire tesadüf ettik. Tamamının tespit edilmesi farklı ve makale boyutlarını aşan bir araştırma konusu olduğu için onlar bu yazıya dâhil edilmemiştir.
Anahtar Kelimeler
Osmanlı edebiyatı, kadın şairler, şiir mecmuaları, cönkler.
Abstract
There have been many studies, in the form of articles, papers, theses and books, about the women poets who grew up in the Ottoman Period. While some of these studies are for a single poet, in some of them our female poets are introduced collectively and examples of their works are given. However, it is understood that there are many poets who have not yet been revealed or have not entered the literature on this subject, both in manuscripts and in books and magazines with Arabic letters.
In this study, women poets will be introduced with reference to various manuscripts, especially poetry collections and conks, regardless of the field of literature they belong to (divan, dervish lodge, folk, etc.) or the meter (prosody, syllable) they use. There is no information in the sources about most of these poets who lived in the Ottoman Period and the Ottoman geography. It has been tried to make some inferences and evaluations based on their poems about their biographies and literary personalities. Contrary to the others, although the biography of the three poets has been reached, no poetry sample has been seen.
The number of these women poets who lived between the 16th and 20th centuries is 12. Apart from these, we came across many poets who did not enter the literature in some periodicals published before the Alphabet Revolution, especially in women's magazines with Arabic letters. They are not included in this article, as the determination of all of them is a research topic that is different and exceeds the size of the article.
Keywords
Ottoman literature, women poets, poetry collections, conks.