Kalkandelenli Mu’îdî’nin Gül ü Nevrûz’u
(Gül ü Nevrûz by Kalkandelenli Mu‘îdî
)
|
Yazar
|
:
Gülşah Taşkın
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2014
|
|
Sayı |
:
12
|
|
Sayfa |
:
177-190
|
Özet
İlk defa İranlı şair Celâleddin Tabîb’in kaleme aldığı Gül
ü Nevrûz hikâyesi edebiyatımızda sadece birkaç şair
tarafından işlenmiştir. Türk edebiyatının Anadolu sahası
dışındaki ilk Gül ü Nevrûz örneği Çağatay Türkçesi ile
eserler veren Mevlânâ Lutfî’ye aittir. Kalkandelenli Mu‘îdî
(16. yy), Muhibbî Mehmet Efendi (16. yy.), Abdî (16. yy.)
ve Sâbir Mehmet Pârsâ (17. yy.) Anadolu Türkçesi ile Gül
ü Nevrûz yazan şairlerdir. Bu isimlerden Muhibbî, Abdî
ve Sâbir’in Gül ü Nevrûz’ları gün ışığına çıkmış ve
metinleri üzerine çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Günümüz
kaynaklarında Mu‘îdî’ye ait Gül ü Nevrûz’un kütüphanelerde
kayıtlı olmadığı bilgisi verilmektedir. Fakat adı geçen
eserin son dönemlerde bir nüshası ortaya çıkmıştır.
Mu‘îdî’nin 942/1535 tarihinde Kanunî Sultan Süleyman’a
sunmak üzere kaleme aldığı bu mesnevi Anadolu Türkçesi
ile yazılan en eski Gül ü Nevrûz olmasının yanı sıra
Mu‘îdî hakkında bazı yeni bilgileri içermesi nedeniyle de
ayrı bir öneme sahiptir. Bu makalede Mu‘îdî’nin eserinin
yeni bulunan nüshası tanıtılacak ve Gül ü Nevrûz hakkında
bilgi verilecektir.
Anahtar Kelimeler
Kalkandelenli Mu‘îdî, Gül ü Nevrûz, 16. yüzyıl, Mesnevi, Kanunî Sultan Süleyman.
Abstract
The fourteenth century Persian poet Celaleddin Tabib
wrote Gül ü Nevruz mathnawi for the first time. Only a
few poets have written this story in our literature. The
first example of the stories belongs to Lutfi, the fifteenth
century Turkish poet who wrote his poems in Chagatai
Turkish in Turkish Literature. Kalkandelenli Mu‘idi (16th
century), Muhibbi (16th century), Abdi (16th century) and
Sabir Mehmet Parsa (17th century) are the poets who
write Gül ü Nevruz in Anatolian Turkish. Of these
names, Muhibbi, Abdi and Sabir’s works came to light,
and several studies have been done on their texts. According
to the modern sources providing information about
Mu‘idi, none of the copies of Gül ü Nevruz written by
him is registered in library records. However, a new copy
has been found recently. This mathnawi was written by
Mu‘idi in 942/1535 to present to Suleiman the Magnificent,
and it was the earliest Gül ü Nevruz written in
Anatolian Turkish; for this reason, it has an important
place in the history of Turkish literature. Another feature
of Gül ü Nevruz is that it contains information which is
not covered in the sources about Mu‘idi’s life. In this
article we will first introduce the new copy of Mu‘idi’s
Gül ü Nevruz and then we will give information about
this mathnawi’s form and content.
Keywords
Kalkandelenli Mu‘idi, Gül ü Nevruz, 16th century, Mathnawi, Suleiman the Magnificent.