Makedonyalı Saîd ve Şiirleri
(Sa‘id of Macedonian and His Poems
)
|
Yazar
|
:
Yaşar Aydemir
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2013
|
|
Sayı |
:
10
|
|
Sayfa |
:
205-228
|
Özet
Osmanlı kültür coğrafyasında belli bir zihinsel ve
estetik anlayışın yönlendirdiği, değişen zihinsel süreçlere
paralel olarak kendisini yenileyen Türk edebiyatı Osmanlı
coğrafyasının her bölgesinde temsil edilmiştir. Ana
karakter değişmemekle birlikte bölgelerin içinde bulunduğu
şartlara göre farklı tonlara bürünen söyleyişler zaman
içerisinde bölgelere ait üslupları görünür kılmıştır.
Söyleyişteki Rumeli üslubu bunlardan birisidir.
Yazıda Makedonya Millî Kütüphanesi (Narodna İ
Univerzitetska Biblioteka Skopje) OMCT I/150 numarada
kayıtlı bir cönkte şiirleri bulunan Saîd'in şairliği ve şiirleri
konu edilmiştir. Osmanlının son döneminde, bugünkü
Makedonya sınırları içerisinde bulunan Kalkandelen ve
Gostivar şehirleri civarında yaşamış olan Saîd,
Bektaşîliğin ağır bastığı bir kültür coğrafyası içerisinde
yetişmiştir. Şiirlerinde umumi olarak tasavvuf, özel olarak
da Bektaşîlik kültürünün izleri görülür. Bunun yanında
şehirlere ve köylere dair gözlemleri; tasvirleri,
değerlendirmeleri ve şiirlerinde şehir tarihini ilgilendirecek
nitelikte malzemelerin bulunması onu önemli kılmaktadır.
Makalemizde Saîd’in şiirlerinin öne çıkan taraflarının
altı çizilmiş; dili kullanımına, vezin ve konu tercihlerine,
kullandığı nazım şekillerine dikkat çekilmiştir. Şairin Türk
edebiyatı içerisindeki durduğu yere ait çıkarımlarda
bulunulmuştur. Şiirlerinden seçilen birkaç örnekle yazı
tamamlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Saîd, Cönk, Kalkandelen, Gostivar, Bektaşî, Şiir.
Abstract
Turkish literature, which was forged by a certain
aesthetic and cognitive understanding in the Ottoman
cultural territory and renewed itself in accordance with
cultural transformations, was represented in every region
of Ottoman geography. Utterances, cast under the impact
of local varieties, have taken the form and spirit of the area
where they sprang forth and rendered the form of
utterances visible while the main character was exposed
to no dramatic alteration. Rumelian mode in the
utterances is one of the examples.
What this paper dwells on is the poems and poesy of
Saîd the poems of whom were found in the OMCT I/150
cönk registered in Macedonia National Library (Narodna
İ Univerzitetska Biblioteka Skopje). Saîd, who lived in the
cities Kalkandelen and Gustivar currently within the
borders of Macedonia in the last periods of the Ottoman
Empire, was brought up in a social circle in which
Bektashism predominated. In his poems, the imprints of
Sufism publicly and the culture of Bektashism
i
Keywords
Saîd, Cönk, Kalkandelen, Gostivar, Bektashism, Poem.