Summary
BAYKARA MECLİSİ’NDEN YANSIMALAR -Edebî Meclisler, Eğlence Meclisleri, Çeşitli Olaylar ve Sultanlara Anlatılan Hikâyeler 8
Bedâyi’u’l-vekâyi’, Zeynüddîn Mahmûd-ı Vâsıfî tarafından
Farsça olarak kaleme alınan, Türk kültür ve sosyal hayatına dair
ihtiva ettiği kapsamlı ve önemli bilgilerle dikkat çeken hatıra
türünde bir eserdir. Bu çalışmada, Bedâyi’u’l-vekâyi’de yer alan
ve Türkistân coğrafyasındaki Türk kültür hayatına ışık tutup
bunları günümüze yansıtan beş bölümün tercümesine yer
verilecektir. Bunlardan birinci bölüm, Ubeydullah Bahâdır
Han’ın himayesinde bulunan Vâsıfî’nin sultandan izin
isteyerek çıktığı Türkistân yolculuğunu, bu yolculuk sırasında
gördüklerini, Sabran şehrine gelişini, Sabran şehrini, kalesini
ve o kalenin içine Sultan Ubeydullah’ın yapılmasını emrettiği
medrese ile o medresenin eyvanının iki tarafına yapılan uzun
iki minareyi, Emîr Arab’ın yaptırdığı iki geriz ile açtırdığı
kuyuyu ve onun Batı Kayrevân’da gördüğü bir kuyuyu, değişik
sebeplerle yazılan dört inşa metnini içermektedir. İkincisi,
Muzafferüddîn Sultan Muhammed Bahâdır Han’ın Şarâb-hâne
yaylasında tertip ettiği şiir meclisi ile Mevlânâ Subhî’nin
Mevlânâ Hayyâtî ve Mevlânâ Reyhânî ile birlikte hac farizasını
ifa etmek için çıktıkları yolculuğu; üçüncüsü, Sultan Hüseyin
Mîrzâ’nın oğullarından Mîrzâ Şâh Garîb’in veziri Şehâbüddîn
İshâk ile Mevlânâ Âgehî arasındaki çekememezlik ve
mücadeleyi; dördüncüsü, Enûşîrvân-ı Âdil ve Haccâc-ı
Zâlim’le ilgili çeşitli hikâyeler ile tamamlanan bir imaretin
kitabesine yazılması için kaleme alınan bir kasideyi; beşincisi ise Şâhruhiye Çehârbâğı’nda sultana anlatılan bir hikâyeyi ihtiva
etmektedir.
Keywords
Edebî meclis, eğlence meclisi, imaret, şiir, inşa, seyahat.