Summary
Yazarı Bilinmeyen Bir Kıyafetnâme Üzerine
İnsanların fizikî özelliklerinden yola çıkarak kişilikleri
hakkında değerlendirmeler yapmak tarihin çok eski dönemlerinden
beri karşımıza çıkmaktadır. Doğu kültüründe
kıyâfet veya firâset olarak adlandırılan bu ilimde, insanların
kaş, göz, saç, yanak, ayak vb. uzuvlarından yola çıkılarak
kişilikleri ve ahlâkları hakkında bilgiye ulaşma temel ölçüt
olarak alınmıştır. Batı kültürü içerisinde de insanların fizikî
özelliklerinden hareketle karakterlerine dair çıkarımların
yapıldığı çalışmalar mevcuttur.
Kıyâfetnâme ve firâsetnâme geleneği konusunda Türk
edebiyatında telif ve tercüme çok fazla çalışma yapılmıştır.
Yapılan bu çalışmaların bazısı metin bazısı da metin-inceleme
çalışmalarıdır. Çalışmamızda kıyâfetnâme geleneğiyle
ilgili bilgiler verildikten sonra Manisa İl Halk Kütüphanesi
Yazma Eserler Bölümü’ne kayıtlı yazarı bilinmeyen bir eser
tanıtılacaktır. Müellifi bilinmeyen kıyâfetnâmedeki fizikî
özelliklere yönelik değerlendirmelerin Hamdullah Hamdi’nin
kıyâfetnâmesindeki değerlendirmelerle örtüşüp
örtüşmediği değerlendirilecektir.
Keywords
Kıyâfetnâme, firâsetnâme, fizyonomi, Doğu kültürü, Hamdullah Hamdi