Summary
Kutlu Başlangıçtan Ebedî İstirahatgaha: Türk Tasavvuf Edebiyatında Toprak Algısı
İlkçağ mitolojilerinden başlayarak bazı kavramların
sembol dilinin çağrışımlarıyla donandığı görülür. Toprak
kavramı da en eski metinlerden bugüne dönemlerin yaşayış
ve düşünme tarzlarından da beslenerek çeşitli anlamlar
yüklenmiştir. İslami inanç yapısının kültürel öğelerle
etkileşimiyle ortaya çıkan tasavvuf edebiyatında da bu
kavram, ihtiva etmiş olduğu anlam zenginliğiyle gerçek ve
mecaz çağrışımlar için kullanılır.
Dünyanın ve insanın yaratılışının ana maddelerinden
biri olarak kabul edilen toprak; tevazu, teslimiyet, sadakat,
canlılık, eminlik gibi vasıfların temsilcisi olarak metinlerde
yer bulurken inanış, rahmet ve bereket sembollerinin
yanında ölümü de zihinlerde canlandırır. Bu çalışmada
Türk tasavvuf edebiyatına ait metinlerden hareketle toprak
kavramının ortaya koyduğu çağrışımlar ifade edilmeye
çalışılacaktır.
Keywords
Edebiyat, anlambilim, tasavvuf, toprak.