Mesnevilerde Değişme ve Dönüşme Ritüellerinin Nitelikleri
(Characteristic of Transition and Transformation Rituals in Metnewis
)
|
Yazar
|
:
Hayrettin ORHANOĞLU
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2010
|
|
Sayı |
:
4
|
|
Sayfa |
:
67-102
|
Özet
Bir metin her şeyden önce o metni ortaya koyan değerlerin
ortaya çıkmasıyla anlaşılabilir. Gerçeklik algıları
da bu değerlerin başında gelir. Ancak her kültürde hatta
her metinde farklı tezahürlerde karşımıza çıkması gerçeklik
algılarının ve bunların yol açtığı değişme ve dönüşmelerin
ele alınmasını zorunlu hale getirmektedir.
Bu sebeple biz, bu çalışmamızda üç ana metnin yani
Hamdî’nin Yûsuf u Züleyhâ, Fuzulî’nin Leylâ ve Mecnûn
ile Şeyh Gâlib’in Hüsn ü Aşk’ındaki sembolik değişme ve
dönüşmeleri ele almak istedik.
Amacımız bu metinlerin özelinde ama arka planda ise
Divan şiirinin önemli unsurlarından mesnevilerdeki
gerçeklik algılarını değişme ve dönüşme ritüelleri üzerinden
sorgulamaktır.
Şiirin felsefeyle olan ilişkisi, göz ardı edilemez. Asıl
metinlerin etrafında yararlandığımız kimi felsefî hikâyeleri
ise tür ve coğrafya farklılığı olmasına rağmen değişme ve
dönüşme ritüellerindeki benzerlikleri sebebiyle konu
edindik.
Anahtar Kelimeler
Değişme, dönüşme, aşk, soyutluk, somutluk.
Abstract
A text can be understood with the emergence of values
which reflect the text. Reality perceptions are the most
important of these values. However, since it is revealed in
every culture even in every text in different way, it is
necessary to address the perceptions of reality and transition
and transformation of those perceptions.
For this reason, in this study, we wanted to adress
symbolic change and transformation into the three main
text, Yusuf and Zuleyha by Hamdi, Layla and Majnun by
Fuzuli and Hüsn ü Aşk by Sheikh Galip
Our goal is to investigate the the perceptions of reality
into Mesnevis which are important elements of Divan
poetry through the change and transformation rituals.
The relationship between philosophy and poem can not
be ignored. We used some philosophical stories although
the difference in geography and type, because of the
similarities of change and transformation rituals.
Keywords
Transition, transformation, love, abstractness, concreteness.