Ahmed Tâlib-i İrşâdî’nin Dîvân’ı Üzerine
(On Ahmad Talib-i Irshadi’s Divan
)
|
Yazar
|
:
Raşit Çavuşoğlu
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2017
|
|
Sayı |
:
19
|
|
Sayfa |
:
01-18
|
Özet
Halvetiyye tarîkatının Uşşâkıyye şubesine mensup olan Ahmed
Tâlib-i İrşâdî, bu şubeden doğan İrşâdiyye kolunu kurmuştur.
Uşşâkıyye mensuplarının kendilerini “Nâzenîn-i
Uşşâkî” şeklinde vasıflandırmaları Bektaşîlik’teki “Tarîk-i
Nâzenîn” deyişiyle karıştırılmış ve bazı kaynaklarda Tâlib-i
İrşâdî’nin Bektaşî olduğu kaydedilmiştir. Bu çalışmada XIX.
asır Tekke-Tasavvuf edebiyatı şâirlerinden Ahmed Tâlib-i
İrşâdî’nin tasavvufî kişiliğini yansıtan küçük hacimli Dîvân’ı
üzerinde durulacaktır. Üç bölüm üzerine kurulan çalışmamızın
birinci bölümünde, müellifin Dîvân’ı üzerine yapılan çalışmalardan
bahsedilecek ve bu çalışmalarla birlikte yeni tespit edilen
dîvân nüshaları karşılaştırılacaktır. İkinci bölümde, Dîvân’ın
tarafımızca tanıtılan iki yeni nüshasında yer alan ve daha önce
yayınlanmamış müfredlerin metinleri verilecektir. Üçüncü ve
son bölümde ise dîvânın şekil, üslûp ve muhtevâ özellikleri
üzerinde durulacaktır. Bu bölümde dîvândaki başlıca dinîtasavvufî
kavramlara ayrıca temas edilecektir.
Anahtar Kelimeler
Ahmed Tâlib-i İrşâdî, Dîvân, Tekke-Tasavvuf Edebiyatı, Tasavvuf Şiiri, Uşşâkıyye, Halvetiyye
Abstract
Ahmad Talib-i Irshadi who was a member of
Ushshaqiyya branch of Khalwatiyya order was also the
founder of Irshadiyya sub-branch emerging out of
Ushshaqiyya branch. Some researchers, claimed that Talibi
Irshadi was a Bektashi. This claim is problematic because
it was a result of a confusion related to the description of
the Ushshaqi members or the members of Ushshaqiyya
described themselves as “Nazenin-i Ushshaqi”. This
definition generally was confused with the expression
“Tarik-i Nazenin” used in Bektashi order. This article has
three parts. The article discusses the pamhlet sized Divan
reflecting Irshadi’s sufistic personality who was one of the
poets of the Tekke-Sufi literature in the nineteenth century.
The first part gives infromation on the works that studied
the Divan of the mentioned author and compares and
contrast the manuscripts that newly founded. The second
part presents the transcriptions of the these newly founded
texts called “müfreds” which have not been published yet
anywhere. The third part anaylzes the Divan in terms of
form, genre (mode-tone) and content. The last part also
addresses the significant sufistic terms in the Divan.
Keywords
Ahmad Talib-i İrshadi, Divan, Tekke-Sufi Literature, Sufi Poetry, Ushshaqiyya, Khalwatiyya