Müellifi Bilinmeyen Bir Hikâye Külliyatı: Menâkıb-ı Hamsîn
(A Story Collection which Author Unknown: Menâkib-i Hamsîn
)
|
Yazar
|
:
OSMAN ÜNLÜ
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2017
|
|
Sayı |
:
18
|
|
Sayfa |
:
503-524
|
Özet
Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Hazine 1279
numarada kayıtlı olan Menâkıb-ı Hamsîn, çeşitli hilelerin
anlatıldığı bir hikâye külliyatıdır. Bu kitapta iki fasıl halinde
toplam altmışaltı hikâye bulunmaktadır. İlk fasılda hükümdarlara
ve bilginlere dair hilelerin konu edildiği hikâyeler
yer almaktadır. İkinci fasıl ise esnaf, hırsız, kadın ve hayvanların
hilelerini içeren hikâyelere ayrılmıştır. Adı bilinmeyen
müellif, bu hikâyeleri önceki dönemlerde kaleme alınan
eserlerden veya duyduğu olaylardan meydana getirmiştir.
Menâkıb-ı Hamsîn’in asıl önemi, içinde yer alan yerli ve
mahalli ögeler de barındıran telif hikâyelerdir. Bazı tarihi
kişiliklerin de içinde yer aldığı hikâyeler sosyal tarih açısından
önemli birer belge olarak görülmektedir. Bu hikâyeler
edebiyatın sosyalliği ve yerliliği açısından da dikkate değerdir.
Bu makalede, Menâkıb-ı Hamsîn hakkında genel bilgiler
verilmiştir. Eserin nüshası, adı, sunulduğu kişi makalede
tartışılmıştır. Hikâyelerin birer cümleyle muhtevaları hakkında
bilgi verilmiş ve kendisinden önceki eserlerle ortak
olan hikâyeler tespit edilmiştir. Ayrıca makalenin sınırı
dâhilinde kişi, mekân ve zaman özelliklerinden kısaca bahsedilmiştir.
Makalenin sonunda ise eserdeki yerli ve mahalli
özellik taşıyan hikâyelerden biri örnek olarak verilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Menâkıb-ı Hamsîn, hikâye, hileler.
Abstract
Menâkib-i Hamsîn which listed Library of the Topkapı
Palace Museum Hazine 1279 recorded is a corpus of
stories collected from various tricks. In this book there are
two chapters and sixty six stories. In first chapter there are
stories about the tricks of the rulers and the scholars. The
second chapter is devoted to stories involving tradesmen,
thieves, females and animals. The unknown author
brought these stories from the events he heard or received
works in previous periods. The importance of Menâkib-i
Hamsîn is the original stories that also contain the local
and native things in it. Stories in which some historical
personalities are included are seen as important documents
in terms of social history. These stories are also remarkable
in terms of the sociality and locality of literature.
In this article, general informations has been given
about Menâkib-i Hamsîn. The copy of work, its name, the
person to whom it was presented is discussed in the article.
Informed about the contents of the stories one sentence and
stories that common to previous works has been identified.
In addition, within the bounds of the article has been
mentioned person, place and time features. At the end of
the article has been given as an example one of stories with
local and native features.
Keywords
Menâkib-i Hamsîn, short story, ruses.