Alâaddîn Ali Çelebi’nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i ‘Alâaddîn
(Aladdin Ali Çelebi's A Literary Work in Munazara Type: Dasitan-ı Tuti vu Karga-i Alaaddin
)
|
Yazar
|
:
Bünyamin Tan
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2015
|
|
Sayı |
:
14
|
|
Sayfa |
:
167-190
|
Özet
Tarihi bilinmemekle beraber hayvanların konuşması ve
biz insanlarla düşüncelerini paylaşmalarını hayal etme
konusu çok eskilere dayanmaktadır. Kimilerine mitsel
anlamlar yüklenmiş ve her bir hayvanın insan hayatındaki
yeri ve önemi bu mitsel inanışların yönlendirmesiyle
kültürel hayatta yerini almıştır. Kimi zaman hayvanlar,
dînî konuların anlatılması ve kavranılması için birer
sembol olarak kullanılmıştır. Bu gerçeğin arkasındaki
felsefî, sosyolojik ve psikolojik gerçeklerin irdelenmesi
başka bir çalışmanın konusu olup bu makalede iki hayvan
arasında geçen felsefî bir hikâye konu edinilecektir.
Dünya üzerinde yaşamış olan bütün milletlerin anlatılarında
bu tarz hikâyeleri görmek mümkündür. Türk
Edebiyatı’nda da bu konuda çokça eser yazıldığı bilinmektedir.
Hayvanların bu şekilde hikâyelerde karikatürize
edilmesinin felsefî, sosyolojik ve psikolojik arka planlarından
ziyade bu makalede bu hayvanların temsil ettiği
semboller ve bunun hikâyede anlatılmak istenen konu
açısından taşıdığı anlamlar irdelenmiştir. Makalemizde
önce münâzara türünün ne olduğuna değinilmiştir. Bu
türün Türk Edebiyatı’ndaki yeri tespit edilmiş olup konu
edinilen mesnevînin şairinin kim olduğu ve edebiyatmızdaki
yeri ve önemi anlatılmıştır. Mesnevînin nüshası,
şekil özellikleri ve içeriğinden bahsedilmiştir. Daha sonra
transkribe metin sunulmuştur. Eserin tasavvufî açıdan
taşıdığı manalar analiz edinilerek eserin değeri ortaya
konulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Münâzara, karga, papağan, mesnevî, Alâddîn Ali Çelebi, Klasik Türk Edebiyatı.
Abstract
Date unknown, but speaking of animals, and we do
not imagine people to share their thoughts on the subject
are based on very old. Some mythical meaning given to
each animal and its place and importance in human life,
cultural life, with the guidance of this mythical belief has
taken place. Sometimes, animals, religious issues to be
discussed and has been used as a symbol for comprehension.
This is the truth behind the philosophical, sociological
and psychological investigation of the facts are the
subject of another study, in this article elapses between
two animals will be dealt a philosophical story. Of all the
people who have lived on earth is possible to see the story
of this kind of narrative. In Turkish literature was
written in the work of a lot is known about it. The
animals in this way the stories on a caricature of the
philosophical, sociological and psychological background
rather than in this article, these animals represent
symbols and the story and described in the desired
subject in terms of vehicle meanings motherhood is. In
this article, what type of munazara that have been
mentioned before. This species has been identified in
Turkish literature acquired mathnawi poet who is the
subject and the place and importance edebiyatmız is
described. Copies of mathnawi, shape features and
content are mentioned. Provided then transcribed text.
Analyzed in terms of the mystical meaning of the work
carried out by acquiring the value of the work was made.
Keywords
Munazara, crow, parrot, mathnawi, Alaadin Ali Çelebi, Clasiccal Turkish Literature.