Sindbâdnâmelerden Hareketle Çerçeve Hikâye Geleneğinde Metinlerarasılık: Tûtî Hikâyesi Örneği
(Intertextuality of The Frame Tale Tradition With The Consideration of The Sindbadname: Parrot Story Example
)
|
Yazar
|
:
Gülşah Gaye FİDAN
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2012
|
|
Sayı |
:
8
|
|
Sayfa |
:
67-88
|
Özet
Sindbâdnâmeler, Doğu kültüründe doğmuş, farklı kanallarla
dünyanın farklı coğrafyalarına yayılmış, büyük
çerçeve hikâye külliyatlarından biridir. Bu metinler,
doğuda Sindbâdnâme, batıda ise Yedi Vezir Hikâyeleri
olarak bilinmektedir. Metin içinde metin de denilen çerçeve
hikâye tekniğiyle oluşturulmuş bu hikâyelerde, bir çerçeve
içerisinde birbirinden bağımsız pek çok iç hikâye vardır.
Çerçeve hikâyenin esnek yapısının bir sonucu olarak farklı
hikâye külliyatlarında ortak iç hikâyelere rastlanmaktadır.
Hikâye külliyatları arasındaki bu metinlerarasılık aynı
zamanda toplumlar arası kültürel alışverişin de bir
göstergesidir. Bu makalede, Sindbâdnâmelerin kökeni
hakkında bilgi verildikten sonra, çerçeve hikâye külliyatları
arasındaki metinlerarasılığa örnek olarak Sindbâdnâme,
Binbir Gece Masalları, Tûtînâme ve Kırk Vezir Hikâyelerinde
ortak bir iç hikâye olan “Tûtî Hikâyesi” ele
alınacaktır.
Anahtar Kelimeler
Sindbadnâme, çerçeve hikâye, metinlerarasılık, Tûtî hikâyesi, mensur hikâye.
Abstract
Sindbâd stories originating in the Oriental culture
and spanning to different geographical regions in the
world through various means are one of the frame tale
collections. In the Orient, they are known as
Sindbâdnâme and also as Seven Sages of Rome in the
West. In these stories which are formed via the frame tale
technique named as text in text, there are a lot of independent
inner stories in a frame. As a result of flexible
structure of frame tale, common inner stories in different
story collections have been seen. This intertextuality
among the tale collections is also an indicator of cultural
connection of intercommunity at the same time. In this
article, after giving information about origination of
Sindbâd stories, a common inner story the “Story of
Parrot” taken part in The Sindbâd Stories, The Arabian
Nights, The Story of Parrot and The Fourty Sages has
been given as an example of intertextuality among frame
tale collections.
Keywords
Sindbâdnâme, frame tale, intertextuality, Story of Parrot, prose story.