Sânî ve Rodos Şehrengizi
(Sani and Shehrengiz of Rhodes
)
|
Yazar
|
:
Yaşar Aydemir
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2021
|
|
Sayı |
:
26
|
|
Sayfa |
:
83-109
|
Özet
Sânî, 16. Yüzyılda yaşamış bir Divan şairidir. Yeniçeri ocağında yetişmiş ve sipahilikten emekli olmuştur. Hacimli bir divanı bulunan şair Can Memi lakabıyla anılır. Mesleği gereği birçok yer gezmiş, birçok grupla yolu kesişmiştir. Zevk ve eğlenceden hoşlanan, hoş sohbet bir isimdir. Akıcı bir dili vardır. Fars şairlerini yakından tanıdığı, Ali Şîr Nevâyî’yi (öl. 1501) önemsediği şiirlerinden anlaşılmaktadır. Necatî (öl. 1509), Zatî (öl: 1547) gibi isimlerin yanında Hayalî (öl. 1557), Nişanî (öl. 1567) gibi şairlerden etkilenmiş; Emrî (öl. 1575), Bâkî (öl. 1600), Revanî (öl. 1523-24), Makalî (öl. 1584), Atâ (öl. 1552) gibi birçok şairle tatlı rekabeti olmuştur. 995/1586-87 yılında İstanbul’da ölmüştür.
Şehrengizler, söz konusu edilen yerin, yazıldığı dönemdeki güzelleri, esnaf tipleri ve yer yer ticarî, siyasî ve kültürel hayatını canlı olarak yansıtan eserlerdir. Kimi örneklerinde coğrafî, tarihî ve çevresel özellikleri de yansıtılır. Sânî’nin Rodos şehrengizi de bu gruba giren örneklerdendir. Rodos Şehrengizi, Sânî’nin şimdilik tek nüshası bulunan Divan nüshasının sonunda yer almaktadır. 171 beyit tutan eser mesnevi nazım şekliyle kaleme alınmıştır. Benzer örneklerinin kompozisyonunu yansıtır.
Makalemizde Sânî ve Rodos hakkındaki kısa bilgilendirmeden sonra Rodos Şehrengizi’nin bir bütün olarak muhtevası ve anlatım biçimine, Rodos’un güzelliklerine ve tarihe ışık tutacak nitelikteki ifadelere yer verilecektir. Akabinde de Rodos Şehrengizi’nin transkribeli tam metni okuyucuyla paylaşılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Sânî, Rodos, Rodos Şehrengizi.
Abstract
Sânî is a Divan poet who lived in the 16th century. He grew up in a janissary and retired from being a civil servant. The poet, who had a voluminous divan, is known as Can Memi. He traveled many places due to his profession, and he crossed paths with many groups. He is a conversationalist person who enjoys pleasure and fun. He has a fluent language. It is understood from his poems that he knew Persian poets and cared about Ali Şîr Nevâyî (dod. 1501). Besides names like Necatî (dod. 1509) and Zatî (dod. 1547), he was also influenced by poets such as Hayalî (dod. 1557) and Nişanî (dod. 1567); He had a friendly competition with many poets such as Emrî (dod. 1575), Bâkî (dod. 1600), Revanî (dod. 1523-24), Makalî (dod. 1584), Atâ (dod. 1552). He died in Istanbul in 995 / 1586-87.
Shehrengizs are works that reflect the beauty of the mentioned place, the types of tradesmen and the commercial, political and cultural life of the mentioned place in the written period. Some examples also reflect geographical, historical and environmental information. Sânî's Shehrengiz of Rhodes is one of the examples of this group. Shehrengiz of Rhodes is located at the end of the Divan of Sânî, which currently has only one copy for now. The work, which holds 171 couplets, was written in mesnevi verse form. It reflects the composition of similar reviews.
In our article, after a brief information about Sânî and Rhodes, the content and phraseology of Rhodes Shehrengiz as a whole, the beauties of Rhodes and the expressions that will shed light on the history will be included. Subsequently, the full transcription of Rhodes Shehrengiz will be shared with the reader.
Keywords
Sânî, Rhodes, Shehrengiz of Rhodes.