Fehîm-i Kadîm’in Bahr-ı Tavîl’i
(Fehîm-i Kadîm’s Bahr-ı Tavîl
)
|
Yazar
|
:
Yunus Kaplan
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2016
|
|
Sayı |
:
16
|
|
Sayfa |
:
167-176
|
Özet
Bahr-ı tavîl, klasik Türk edebiyatında manzum-mensur
arasında kalan nazım şekillerinden biridir. Örneklerine az
rastlanan bu nazım şeklinde de diğer nazım şekillerinde olduğu
gibi klasik Türk edebiyatının kurallarına sadık kalınarak
çok farklı konular çeşitli mazmun, hayal ve ifade tarzlarıyla
dile getirilmiştir.
Edebiyatımızda Anadolu sahasında ilk örneğini XV.
yüzyılda Ahmet Paşa’nın yazdığı bu nazım şeklini, çeşitli
dönemlerde birçok şairin tercih ettiği bilinmektedir. Bunlardan
biri de XVII. yüzyılın önemli şairlerinden biri olan
Fehîm-i Kadîm’dir. Fehîm, hem şekil ve muhteva hem de
üslup bakımından diğerlerinden farklılık arz eden bu bahr-ı
tavîlinde; Arap, Arnavut, Ermeni, Rum, Yahudi, Tatar,
Türk, Acem ve kendi ağzından olmak üzere dokuz farklı dil
ve lehçeyi taklit ederek farklı bir tarz yakalamıştır. Ayrıca
şair bu şiirinde müstehcenliği ön plana alarak buna uygun
kelime ve cümleler kullanmıştır.
Bu çalışmada bahr-ı tavîller üzerinde genel bir değerlendirme
yapılmış, Fehîm-i Kadîm’in bahr-ı tavîlinin şekil ve
muhteva özellikleri üzerinde durularak bilinen tek nüshasından
hareketle transkribe edilmiş metnine yer verilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Klasik Türk edebiyatı, Fehîm-i Kadîm, bahr-ı tavîl.
Abstract
Bahr-i tavil is one of poetry forms which remains
between poetic and prose on classical Turkish literature. As
it is on other poetry forms, very different subjects were
reflected on this poetry form that its samples are occasional
by various poetic, imagination and expression ways as
remaining faithful to classical literature rules also.
It is known that a lot of poets preferred this poetry form
in different periods which Ahmet Pasha wrote its first
sample on our literature in Anatolia in fifteenth century.
One of them is also Fehîm-i Kadim who was one of important
poets of seventeeth century. Fehîm caught a different
form on this bahr-i tavil which is different from other in
terms of both form and concept and also worden as he
imitated nine different language and dialect as to be
Arabian, Albanian, Armenian, Rum, Jew, Tatar, Turk,
Persian and his own dialect. Moreover, the poet used
appropriate word and sentences to it as putting obscenity
forefront on his poem.
On this study, a general evaluation has been made on
bahr-i tavils, Fehim-i Kadim's bahr-i tavil's transcribed
text was involved by its known single copy as its form and
concept features were emphasized.
Keywords
Classical Turkish Literature, Fehîm-i Kadîm, bahr-ı tavil.