Summary
Arûz Tasarrufları Bağlamında Bir Gül Kasidesi (Fuzûlî)
Arûz, Türk edebiyatında 11.yüzyıldan 21.yüzyıla kadar kullanılan bir nazım ölçüsüdür. Nitekim Türk edebiyatında arûzla yazılmış milyonlarca şiir vardır. Bunların müellifleri arasında Yunus Emre’den Fuzûlî’ye, Bâkî’den Şeyh Gâlib’e, Namık Kemal’den Yahya Kemal’e, Tevfik Fikret’ten Mehmed Âkif’e, Ârif Nihad’dan Mehmet Çınarlı’ya kadar çok önemli isimler yer alır. Dahası 21.yüzyılda da arûzla edebî metin üretmeye devam eden şairler bulunmaktadır. Buna karşın arûzla ilgili bilgi, birikim ve zevk sahibi şiir ehlinin sayısı her geçen gün azalmıştır. Okullarımızdaki arûz öğretimi de ciddî oranda zayıflamıştır. Çünkü artık alıcısının olmadığı düşünülmektedir. Oysa yüzlerce yılın birikimi olan metinler vardır ve arûzla metin üretimi devam etmektedir. Diğer taraftan arûz öğretimi, aslında bir yönüyle şiir ehlinin ve estetik zevk sahiplerinin kültür, sanat ve edebiyat camiasında daha çok görünür kılınmasının, daha çok söz sahibi olmasının da yolunu açmaktadır.
Dolayısıyla arûz öğretimi noktasında yeni, etkili ve gerçekçi hamlelere ihtiyaç duyulmaktadır. Nitekim son dönemlerde özellikle araştırmacı ve akademisyenlerin arûzla daha çok ilgilenmeye başladıkları görülmektedir. Bu düşüncelerle makalede arûzla ilgili çalışmalar bağlamında örnek bir uygulamanın ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaçla Fuzûlî’nin Gül redifli kasidesi üzerinde örnek bir uygulama yapılmış, ortaya çıkan veriler sayısal açıdan değerlendirilip yorumlanmıştır. Makalenin istatistiksel verilere dayalı benzer çalışmalar için, mütevazı da olsa, bir katkı sağlayabileceği ve bir karşılaştırma imkânı oluşturabileceği düşünülmektedir.
Keywords
Arûz tasarrufları, Fuzûlî, Gül Kasidesi, istatistiksel veriler.